بررسی ارتباط بارش و دمای ایران با چرخۀ لکه های خورشیدی با استفاده از پالایش موجک

منبع اولیه انرژی برای جو زمین خورشید است،تغییرات میزان انرژی خروجی از خورشید و یا نوسانات دمایی سطح آن، می تواند نوسانات و تغییراتی را در جو زمین ایجاد نماید. لکه های خورشیدی به عنوان یکی از فعالیت های خورشید از جمله مولفه هایی است که می تواند بر سامانه اقلیم زمین در مقیاس های زمانی متفاوت اثر گذاشته و در نهایت نوسانات و تغییرات اقلیمی را به دنبال داشته باشد. در این مطالعه تحلیل طیفی سری های زمانی دما و بارش با استفاده از نظریه موجک ها برای شناخت تاثیر لکه های خورشیدی بر رفتار طیفی دما و بارش ایران در یک دوره آماری 43 ساله (1966-2009) در 41 ایستگاه همدیدی انجام شده است. با جداسازی محتوای طیفی سری های زمانی بارش و دما در باند فرکانسی 9 تا 12 ساله با استفاده از تبدیل موجک معکوس و مقایسه آن با داده های تعداد لکه های خورشیدی در سال های مختلف، میزان همبستگی این نوسانات در ایستگاه های مختلف محاسبه شد. نتایج نشان می دهد میزان تغییرپذیری بارش و دما ناشی از مولفۀ 11 ساله و ارتباط آن با لکه های خورشیدی در ایستگاه های مختلف، متفاوت است. نوسانات دما و بارش در برخی ایستگاه ها نسبت به نوسانات چرخه لکه های خورشیدی در طول زمان دارای رفتار معکوس و برخی دیگر دارای رفتار مشابهی است.در رابطه با بارش، هر چه از عرض های جغرافیایی پایین تر به سمت عرض های بالاتر می رویم، ارتباط بین چرخه لکه های خورشیدی و چرخه تغییرپذیری بارش از مقادیر زیاد منفی به سمت مقادیر مثبت می رود، در نتیجه در عرض های پایین تغییرپذیری 11 ساله بارش و تعداد لکه های خورشیدی رفتار معکوس و در عرضهای بالا رفتار مشابه پیدا می کند. در رابطه با دما، بیشترین تاثیر چرخۀ خورشیدی در جنوب شرق، شرق و بخش هایی از مرکز و سواحل جنوبی کشور است و از سمت جنوب شرق به سمت شمال غرب کشور  ارتباط مستقیم  بین دما و چرخۀ لکه های خورشیدی کمتر می شود.